Dealerzy kontra Peugeot Austria.

Po co to polskim dealerom?

W roku 2022 i 2023 w życie wejdą nowe rozporządzenia regulujące rynek dystrybucji samochodów i usług serwisowych. Oczywiste jest więc, że w najbliższych miesiącach importerzy będą przygotowywać nowe umowy dealerskie lub aneksy do aktualnych. To co zmieni w nich nowe prawo okaże się za kilka miesięcy. Ale nie będą to raczej zmiany rewolucyjne. Jednak konieczność podpisania nowych umów i co za tym idzie nowych negocjacji pozwala dealerom także na dyskusję o zapisach i praktykach w umowach już istniejących, które nie zawsze są zgodne z obowiązującym prawem. Dobitnie pokazał to wyrok Sądu Kartelowego Sądu Okręgowego w Wiedniu w procesie dealera Büchl GmbH, przeciw Peugeot Austria GmbH. Jego treść i uzasadnienie jest wystarczające, aby wykorzystać go w dyskusji, a może nawet w sporach prawnych o poprawieniu lub zmianę niektórych zapisów w obecnych umowach polskich dealerów, tak aby były one w pełni zgodne z obowiązującym prawem.


I temu mają służyć treści i ankiety zawarte na tej stronie internetowej. Związek Dealerów Samochodów apeluje do wszystkich stowarzyszeń dealerskich i do wszystkich polskich dealerów o aktywne i mamy nadzieję skuteczne włączenie się w najbliższych miesiącach w prace mające na celu wykorzystanie treści austriackiego wyroku do poprawy warunków współpracy z importerami po wynegocjowaniu treści nowych umów lub nowych aneksów do umów dealerskich.

Wyrok sądu
w Wiedniu.

W dniu 20 maja 2020 roku Sąd Kartelowy Sądu Okręgowego w Wiedniu, wydał wyrok w sprawie z pozwu spółki dealerskiej Büchl GmbH, Hannesgrub Nord 20/1, 4911 Tumeltsham, reprezentowanej przez dr Petera Thyri, adwokata w Wiedniu przeciwko spółce Peugeot Austria GmbH, Groß Enzersdorfer-Straße 59, 1220 Wiedeń, reprezentowanej przez kancelarię adwokacką Hausmaninger Kletter Rechtsanwälte GmbH w Wiedniu o zaniechanie stosowanych praktyk monopolistycznych. 22 marca 2021 roku po odwołaniu Peugeot Austria, austriacki Sąd Najwyższy podtrzymał wyrok sądu niższej instancji.


Pełna treść wyroku:

w tłumaczeniu na język polski PDF
oryginał w języku niemieckim PDF

Co sąd uznał za niezgodne z prawem?

Sąd Kartelowy Sadu Okręgowego w Wiedniu uznał za niezgodne z prawem stosowanie w stosunkach importer – dealer poniższych praktyk i zobowiązał Peugeot Austria do zaniechania wykorzystywania pozycji dominującej na rynku poprzez ich stosowanie.


I tak, ZA NIEZGODNE Z PRAWEM PRAKTYKI MONOPOLISTYCZNE ZOSTAŁO UZNANE:

w ustalaniu planów sprzedaży i bonusów i uzależnieniu marż od wyników CSI

1. „Redukcja marż DEALERA w wyniku zawyżania planów/celów sprzedaży”

2. „Łączenie wypłacania premii DEALEROWI z systemem ankiet zadowolenia klienta”

SYSTEM WYNAGRADZANIA

System wynagradzania za sprzedaż nowych pojazdów jest przekazywany przez Peugeot Austria w formie tzw. „polityki handlowej” (ustalanej na każdy rok na nowo). System wynagradzania przewiduje obok stałej marży , która zgodnie z cennikiem sprzedaży waha się w zależności od modelu od 8,5 % do 11,0 %, również marżę zmienną do 6,5 % w przypadku 100-procentowego osiągnięcia wyznaczonego planu sprzedażowego, która jest podzielona w następujący sposób: 4,5 % na premię za wyniki i w 2,0 % na premię jakościową.


Marża zmienna:

Kryterium wstępnym, które musi zostać spełnione, aby otrzymać obydwa komponenty marży zmiennej jest osiągnięcie odpowiedniego poziomu rekomendacji tzw. „NET EQC” w wysokości przynajmniej 80 %. Jeśli poziom ten nie zostanie osiągnięty, wówczas niezależnie od tego, czy zrealizowane będą kryteria premii wynikowej lub jakościowej, czy nie, premia zmienna nie jest wypłacana. O wysokości poziomu rekomendacji Peugeot Austria informuje na podstawie przeprowadzanych ankiet zadowolenia klientów za dany miesiąc. W ankietach stosowana jest skala od 1 do 10, gdzie 10 oznacza najwyższą notę. Za rekomendację uznaje się jednakże jedynie przyznanie przynajmniej 9 punktów, podczas gdy przyznanie punktów od 1 do 8 nie jest uznawane za rekomendację.

Badania CSI są prowadzone przez agencję wynajęta przez Peugeot Austria która przesyła klientom, którzy dokonali zakupu nowego pojazdu na ich skrzynkę e-mail link do formularza zawierającego trzy pytania dotyczące ogólnego stopnia zadowolenia z zakupu.

W przypadku spełnienia kryterium wstępnego następuje wyliczenie premii za wyniki oraz premii jakościowej.

Opis warunków handlowych pomiędzy DEALEREM a Peugeot Austria:

A. PREMIA ZA WYNIKI

Jako kryterium wstępne od którego uzależnione jest przyznanie premii za wyniki jest osiągnięcie sprzedaży na poziomie minimum 70 % miesięcznego planu sprzedaży. To kryterium początkowe przewiduje weryfikację kwartalną wyników sprzedaży, co oznacza całościowe spojrzenie na wyniki sprzedaży na przestrzeni kwartalnej, a więc kontrolę czy miesięczne plany sprzedażowe zostały osiągnięte w rozliczeniu kwartalnym.

Wysokość premii za wyniki zależy od osiągnięcia planu miesięcznego przez danego DEALERA. Jeśli plany sprzedaży samochodów osobowych nie zostaną osiągnięte przynajmniej w 80 %, premia za wyniki nie zostanie przyznana. W przypadku przekroczenia planu sprzedażowego o ponad 120 % premia zostaje podwyższona o 5 %.


Premia za wyniki jest ustawiona w następujący sposób:

Plany sprzedażowe wyliczone są w następujący sposób:

osiągnięty plan w %

≥ 80 %

≥ 90 %

≥ 100 %

≥ 110 %

≥ 120 %

samochody osobowe

premia za wyniki

2,50 %

3,50 %

4,50 %

4,75 %

5,00 %

samochody ciężarowe

premia za wyniki

0,00 %

0,00 %

3,00 %

3,00 %

3,50 %

a. plan roczny:

Pierwszym krokiem przy wyliczaniu planów miesięcznych jest określenie planu rocznego, który z jednej strony bazuje na kryterium historycznym („kwota QR”), a z drugiej na kryterium potencjalnym („kwota QM”). Kryterium historyczne bazuje na sprzedaży DEALERA w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Do wyliczenia kryterium potencjalnego przyjmuje się rynek danego rejonu oddalony w promieniu 30-minutowej jazdy samochodem od salonu DEALERA (w tym przypadku DEALER otrzymuje konkretne kody pocztowe rejonu), który jest weryfikowany przez okres jednego roku. Od całości sprzedaży odliczone zostają rejestracje na krótki okres czasu (do 90 dni), rejestracje pojazdów dla administracji, transakcje pod wynajem oraz pojazdy dyplomatyczne. Kwota planu rocznego wyliczona jest ze wzoru (2*QR + QM)/3, gdzie waga kryterium historycznego zostaje podwojona.

Jeśli DEALER nie zgadza się z wyznaczonym planem rocznym, wówczas zgodnie z umową handlową ma możliwość zlecenia sprawdzenia sposobu wyliczenia przez niezależnego eksperta


b. plan miesięczny:

Plan miesięczny jest ustalany w drugim kroku na podstawie przedstawionego planu rocznego – dla samochodów osobowych i ciężarowych – oraz każdorazowego oszacowania rynku miesięcznego i przekazany DEALEROWI w trzecim dniu roboczym danego miesiąca. Gdy rynek w oszacowaniu miesięcznym spadł o ponad 2 %, wówczas plan miesięczny zostaje po fakcie obniżony w wyniku dopasowania do nowych realiów. W przypadku rynku rosnącego nie następuje takie dopasowanie.


c. weryfikacja / wyrównanie – wyliczenie całkowicie uwzględniające miesięczne i roczne plany sprzedaży

Weryfikacja / wyrównanie kwartalne:

Jak już wspomniano istnieje możliwość weryfikacji sprzedaży pojazdów osobowych i ciężarowych w skali kwartału. Jeśli DEALER w skali kwartału osiągnie 100 % swoich planów miesięcznych, jego premia za wyniki zostanie przeliczona na 100 % i dopłacona

Weryfikacja / wyrównanie roczne:

Jeśli DEALER osiągnie plan sprzedaży w skali roku, również otrzymuje wypłatę premii za wyniki, jak to wynika z rozliczenia. By otrzymać takie wyrównanie koniecznym jest tylko osiągnięcie planu rocznego i brak tu jakichkolwiek kryteriów wstępnych (jak przy osiąganiu określonego poziomu rekomendacji).

B. PREMIA JAKOŚCIOWA

Wysokość premii jakościowej:

Wysokość zmiennej premii jakościowej wynosi maksymalnie 2 % i składa się z premii za rekomendację (Net EQC) (0,6 %) oraz premii za wynik Mystery Shopping (1,4 %).


Wartości składników premii jakościowej:

Premia za rekomendację zakłada osiągnięcie stopnia rekomendacji (NET EQC) na poziomie przynajmniej 89 % określanej na bazie wyników ankiety klientów w ciągu ostatnich 6 miesięcy, natomiast premii za Mystery Shopping po osiągnięciu przynajmniej 820 z 1.000 punktów kwartalnego Mystery Shopping przeprowadzonego przez firmę zewnętrzną.W przypadku nieosiągnięcia wartości określonej w planie premii za Mystery Shopping DEALER ma możliwość złożenia ponownego wniosku o Mystery Shopping na własny koszt, by osiągnąć żądany plan.

Podsumowanie systemu wynagrodzeń

Graficznie system ten wygląda następująco:

W zakresie:
1.„Redukcja marż DEALERA w wyniku zawyżania planów/celów sprzedaży”
DEALER zarzuca Peugeot Austria, że celowo i z premedytacją zawyża plany sprzedaży i ustala je na nierealistycznym poziomie aby obniżać marże należne dealerowi. Co więcej kryterium potencjału przydzielonego DEALEROWI rynku nie może być w żaden sposób skontrolowane przez DEALERA.

2.„Łączenie wypłacania premii DEALEROWI z systemem ankiet zadowolenia klienta”
DEALER zarzuca Peugeot Austria wstrzymywanie wypłacania premii na podstawie niereprezentatywnych, dowolnych i jednostronnie analizowanych ankiet zadowolenia klienta. Premia jakościowa jest wypłacana przez Peugeot Austria tylko w przypadku gdy poziom rekomendacji DEALERA w ankietach zadowolenia klienta wynosi przynajmniej 80%. Peugeot Austria występuje do klienta o ocenę DEALERA w skali 1 do 10. Importer uznaje za pozytywne jedynie ankiet z wynikiem 9 lub 10 punktów. Z czysto matematycznego punktu widzenia osiągnięcie rekomendacji na poziomie 80 % jest skrajnie trudne. Jeśli dwóch z trzech klientów da po 10 punktów, a jeden tylko 8 punktów, to wówczas kwota rekomendacji wynosi nie 93 %, ale zaledwie 66 %. Dodatkowo wybór klientów, nieodpowiednie pytania i częstotliwość ankiet powoduje całkowity brak reprezentatywności wyniku i możliwość jego dowolnego kształtowania przez importera. Układ pytań powoduje że trudno odróżnić czy ocena dotyczy jakości obsługi klienta przez DEALERA czy też oceny jakości zakupionego samochodu, czy wręcz stosunku do całej marki Peugeot. Badania CSI służą więc jedynie temu, by Peugeot Austria mógł jednostronnie i praktycznie dowolnie redukować zmienną marżę DEALERA.

ZARZUTY DEALERA

W zakresie:
1.„Redukcja marż DEALERA w wyniku zawyżania planów/celów sprzedaży”
Sąd w Wiedniu stwierdził, że Peugeot Austria celowo zawyżał plany sprzedażowe, których nawet nie planował osiągać. Taką praktykę realizował notorycznie i z premedytacją, czego konsekwencją było nieuzasadnione obniżanie marż dla DEALERA. W niektórych przypadkach importer osiągał swoje plany tylko dlatego, że w procesie arbitrażowym eksperci je znacząco obniżali. Co więcej nawet należąca do importera grupa dealerska PSA Retail nie była w stanie wypełniać narzucanych jej planów sprzedaży. W związku z wszystkimi powyższymi argumentami sąd uznał taką praktykę za niezgodną z prawem i zakazał jej stosowania.

2.„Łączenie wypłacania premii DEALEROWI z systemem ankiet zadowolenia klienta”
Sąd stwierdził, że stosowany przez Peugeot Austria system CSI prowadzi do tego, że DEALER jest zmuszony do aktywnego nakłaniania klientów do przyznania mu odpowiednio wysokich ocen. Jeśli mu się to nie uda i klient nie oceni go odpowiednio wysoko, DEALER ponosi całkowite ryzyko utraty części premii jakościowej uzależnionej od ankiety badania stopnia zadowolenia klienta. To z kolei przyczynia się do zbytniego uzależnienia finansowego od importera. Dodatkowo taki system realizowania punktacji ankiet nie ma nic wspólnego z prawdziwymi ocenami jakości świadczonych usług przez DEALERÓW, jest zatem niezgodny z zasadą konkurencyjności. W związku z wszystkimi powyższymi argumentami sąd uznał taką praktykę za niezgodną z prawem i zakazał jej stosowania.

Sąd zaznaczył jednak, że przyznawanie premii jakościowej DEALEROWI uzależnione od stopnia zadowolenia klienta samo w sobie nie budzi generalnie zastrzeżeń prawnych. Musi być ono jednak oparte na obiektywnych zasadach.


OCENA SĄDU

w obowiązkowych promocjach

3. „Jednostronne ograniczanie swobody ustalania cen przysługującej DEALEROWI w drodze przymusu ekonomicznego do uczestnictwa w promocjach wyznaczanych przez IMPORTERA”

Peugeot Austria organizuje rocznie przeciętnie 6 promocji handlowych trwających miesiąc lub dwa miesiące. W ich trakcie 33 % kosztów promocji ponosi DEALER, a 66 % Peugeot Austria. DEALERZY deklarują uczestnictwo w promocji na piśmie. Teoretycznie więc każdy DEALER może swobodnie decydować, czy bierze udział w poszczególnych promocjach. Jednak bez udziału w promocjach DEALER nie może zrealizować planów sprzedaży. A brak osiągnięcia poziomu 80 % planów skutkuje utratą całej wysokości bonusa rocznego i tym samym z dużym prawdopodobieństwem straty na całej działalności biznesowej. Przymus ekonomiczny brania udziału w promocjach jest tak duży, że w latach 2018 i 2019 wszyscy DEALERZY brali udział we wszystkich promocjach Peugeot Austria.


Częstotliwość i wysokość promocji powoduje że samodzielne ustalanie cen przez DEALERA nie jest w praktyce możliwe. Dodatkowo Peugeot Austria nazywa ceny promocyjne cenami do negocjacji, czym wprowadza w błąd klientów i obniża wizerunek dealerów wobec klientów.


Dodatkowym problemem dla DEALERÓW jest fakt, że oferta ceny samochodu jest przedstawiana klientowi zwykle na podstawie aktualnej promocji, trwającej bardzo krótko (miesiąc lub dwa). Jeśli klient chce jednak kupić pojazd dopiero w następnym miesiącu, to może się okazać, że promocja już wtedy nie obowiązuje. Narzucane promocje utrudniają więc także DEALEROM jakiekolwiek planowanie i ustalanie ofert cenowych dla klientów

Opis warunków handlowych pomiędzy DEALEREM a Peugeot Austria:

DEALER zarzuca Peugeot Austria że jednostronne zarządza i zmusza DEALERA do brania udziału w promocjach. Nie uwzględnia przy tym w żaden sposób czy istnieją realne szanse na pokrycie kosztów DEALERA przy ich narzuconej wysokości. DEALER z powodu polityki handlowej musi jednak brać udział w promocjach z przymusu ekonomicznego, bo jest to niezbędne do realizacji planów sprzedaży. Tak więc nie dostosowanie się do jednostronnych zarządzeń Peugeot Austria dotyczących promocji jest zagrożone brakiem premii dla DEALERA za całość jego sprzedaży.


Dodatkowo narzucane przez importera promocje i upusty nie pozostawiają DEALEROWI żadnej przestrzeni na samodzielne ustalanie poziomu cen i rabatów. DEALER nie ma możliwości efektywnego skalkulowania swojego przychodu ze sprzedaży danego pojazdu i samodzielnego sporządzenia oferty dla klienta czyli z powodu nieprzejrzystego i retardacyjnie działającego systemu wynagradzania jest zasadniczo pozbawiony możliwości realizacji własnej polityki cenowej, przy jednoczesnym ponoszeniu pełnego ryzyka ekonomicznego swojej działalności.

ZARZUTY DEALERA

OCENA SĄDU

Sąd uznał, że promocje są typowym instrumentem handlowym i służą tak interesom DEALERA jak i importera. Z tego wynika że odpowiedni podział kosztów promocji między tymi stronami należy uznać zasadniczo za zgodny z zasadami konkurencji. Jednak narzucane przez Peugeot Austria warunki i wysokość promocji nie spełniają tego warunku i mogą powodować nieuzasadnione straty DEALERA. DEALER jest bowiem zmuszany do brania udziału w promocji przy poziomach narzucanych przez importera i nie ma żadnej możliwości samodzielnej kalkulacji opłacalnego dla niego poziomu promocji. Działań Peugeot Austria nie zmienia i nie usprawiedliwia fakt że DEALER na piśmie wyraża zgodę na wzięcie udziału w promocji. Zgoda ta nie jest bowiem wynikiem niezależnej decyzji DEALERA, ale narzucanego przez importera przymusu ekonomicznego. W związku z wszystkimi powyższymi argumentami sąd uznał takie praktyki za niezgodne z prawem i zakazał ich stosowania.

we wspieraniu salonów importerskich

4. „Nadużywanie przez IMPORTERA wyznaczania niskich cen sprzedaży dla klienta ostatecznego, stosowane w wyniku posiadania przez IMPORTERA salonów sprzedaży, w których IMPORTER posiada udziały większościowe, w szczególności w drodze pokrywania strat tych salonów przez IMPORTERA, podczas gdy IMPORTER równocześnie w taki sposób kalkuluje ceny dla niezależnych DEALERÓW i udziela takich warunków rabatowych, że DEALER nie ma możliwości utrzymania cen wobec ostatecznego klienta na tak niskim poziomie.”

Firma dealerska PSA Retail Austria GmbH (do października 2018: Peugeot Autohaus GmbH) jest częścią organizacji handlowej Group PSA będącej własnością koncernu produkującego pojazdy Peugeot, Citroen DS i Opel. Posiada 6 salonów dealerskich w Wiedniu, Linzu i Ried.


IMPORTER Peugeot Austria 95 % transakcji sprzedaży pojazdów realizuje przez DEALERÓW. Peugeot Austria ma zawarte umowy dealerskie i serwisowe z PSA Retail Austria GmbH i niezależnymi DEALERAMI na takich samych warunkach. IMPORTER sprzedaje za pośrednictwem firmy PSA Retail Austria GmbH około 23 % pojazdów marki Peugeot.


DEALER Peugeot Autohaus GmbH zawarł w roku 2015 umowę z IMPORTERAMI Peugeot Austria i Citroen Austria, zgodnie z którą strata roczna firmy Peugeot Autohaus GmbH jest pokrywana w 81 % przez Peugeot Austria, a w 19 % przez Citroen Austria (zgodnie z wysokością udziałów tych firm w spółce dealerskiej). Tego typu umowa istnieje pomiędzy tymi podmiotami od roku 1992. W roku 2013 strata roczna firmy Peugeot Autohaus GmbH wyniosła około 777 tysięcy euro, w roku 2015 prawie 2,6 miliona euro, w 2017 roku prawie 630 tys. euro, a w roku 2018 – 2,6 miliona euro.


Dzięki podpisanej umowie o pokrywaniu strat DEALER PSA Retail Austria GmbH jest w stanie oferować klientom pojazdy po bardzo niskich cenach, często ze stratą. Rentowność biznesu nie stanowi bowiem dla niego warunku przetrwania, gdyż straty są każdorazowo pokrywane przez IMPORTERÓW. W związku z tym, chociaż formalnie DEALER PSA Retail Austria GmbH jest traktowany tak samo jak niezależni DEALERZY, to nie są oni w stanie w żaden sposób konkurować cenowo z salonami importerskimi.

Opis warunków handlowych pomiędzy DEALEREM a Peugeot Austria:

DEALER zarzuca Peugeot Austria, że należąca do niej firma DEALERSKA prowadzi za jej wiedzą agresywną politykę cenową niezgodną z regułami konkurencji. Sprzedaż pojazdów po zaniżonych cenach przez salony IMPORTERSKIE w praktyce służy zaniżaniu marż niezależnym DEALEROM. W kilku przypadkach dotyczących konkretnych modeli Peugeot, cena oferowana klientom przez salony IMPORTERSKIE była niższa od ceny zakupu pojazdów przez niezależnych DEALERÓW od Peugeot Austria. Ponadto salony IMPORTERSKIE mają bezpośredni dostęp do informacji posiadanych przez IMPORTERA dotyczących dostępności konkretnych pojazdów i typów wyposażenia oraz możliwości ich sprzedaży w konkretnych terminach, czego pozbawieni są DEALERZY niezależni.


Niezgodne z prawem praktyki zaniżania cen przez salony IMPORTERSKIE (czasem nawet poniżej ceny zakupu) są możliwe jedynie dzięki celowemu subwencjonowaniu tych salonów przez IMPORTERA i mają na celu stopniowe eliminowanie z rynku niezależnych DEALERÓW.

ZARZUTY DEALERA

OCENA SĄDU

DEALER PSA Retail dzięki gwarancji pokrywania strat przez IMPORTERA, może kalkulować ceny sprzedaży samochodów dla klientów poniżej poziomu rentowności. W ten sposób ogranicza dostęp do klientów niezależnym DEALEROM. Powoduje to pełne uzależnienie ekonomiczne DEALERÓW od IMPORTERA, a co za tym idzie ograniczenie wolności gospodarczej DEALERÓW. Dodatkowo ma to negatywny wpływ na konkurencyjność rynku, ograniczając konkurencję wewnątrzmarkową w sieci Peugeot, co ma negatywne skutki dla rynku klienta ostatecznego. W związku z wszystkimi powyższymi argumentami sąd uznał takie praktyki za niezgodne z prawem i zakazał ich stosowania.

w zaniżaniu stawek rbh i kosztów części w naprawach gwarancyjnych

5. „Realizacja zleceń gwarancyjnych po stawkach godzinowych, które nie pokrywają ponoszonych kosztów wykonania prac gwarancyjnych przez DEALERA oraz refundacja części zamiennych, która również nie pokrywa poniesionych przez DEALERA kosztów”

Peugeot Austria refunduje DEALEROM koszty wykonania napraw gwarancyjnych, zgodnie z opracowanym przez IMPORTERA systemem bazującym na wskaźnikach referencyjnych i na określonych przez IMPORTERA stawkach godzinowych. Peugeot Austria wymaga od DEALERA 12% skonta na stawki godzinowe przy naprawach gwarancyjnych. Dodatkowo stawki wyjściowe rbh są celowo zaniżane poprzez stosowanie przez IMPORTERA systemu ważonego w którym 70% stanowią prace proste o najniższych kosztach, 20 % prace bardziej skomplikowane, a jedynie 10 % prace specjalistyczne o najwyższych kosztach roboczogodziny, pomimo tego że zdecydowana większość prac przy naprawach gwarancyjnych zalicza się do prac specjalistycznych. Dodatkowo IMPORTER poza zanizaniem wartości czasu pracy płatnej wymaga od DEALERA wykonywania szeregu czynności gwarancyjnych bez wynagrodzenia. Jako przykład tego typu prac można podać, wymaganie od DEALERA by wymienione części zamienne zostały wyczyszczone, zapakowane i magazynowane przez 90 dni. Ponadto IMPORTER narzuca DEALEROWI nadmiernie pracochłonną procedurę administracyjną zgłaszania napraw gwarancyjnych, nie pokrywając DEALEROWI kosztów tego postepowania.


Peugeot Austria płaci DEALEROWI za wszystkie czynności realizowane przy częściach zamiennych stały ryczał w wysokości 4 % wartości części, którego wartość nominalna nie może jednak przekroczyć 130 euro przy jednej naprawie, niezależnie od wartości użytych części.

Opis warunków handlowych pomiędzy DEALEREM a Peugeot Austria:

DEALER zarzuca Peugeot Austria, że opisany wyżej system realizacji zleceń gwarancyjnych przy narzucanych przez IMPORTERA stawkach godzinowych i sposobie refundacji części zamiennych nie pokrywa kosztów ponoszonych przez DEALERA. Zlecenia gwarancyjne w sieci DEALERÓW Peugeot Austria stanowią od 5 do 20 proc. w stosunku do wszystkich zleceń serwisowych. W przypadku DEALERA wnoszącego pozew poziom ten wynosi 7-10 %. Stanowi to więc znaczącą część obrotu na serwisie. Z powodu konieczności subwencjonowania przez DEALERA kosztów robocizny jak i kosztów części zamiennych, realizacja napraw gwarancyjnych przynosi DEALEROM realne straty. Zgodnie z szacunkiem DEALERA wnoszącego pozew, w roku gospodarczym 2016/17 straty te wyniosły 44.641 euro.

ZARZUTY DEALERA

OCENA SĄDU

Sąd stwierdził, że narzucane przez IMPORTERA stawki za roboczogodzinę gwarancyjną oraz model refundacji części zamiennych są niewłaściwe. Wynika to z wymaganego przez IMPORTERA skonta 12% na stawki godzinowe oraz dodatkowo z niewłaściwego sposobu ich wyliczania, w którym aż 70% kosztów prac gwarancyjnych jest zaliczane do prac prostych z najniższej kategorii kosztowej, pomimo tego że naprawy te to najczęściej prace specjalistyczne, wymagające najwyżej wykwalifikowanego personelu o najwyższych stawkach godzinowych. Dodatkowo jedynie 4% ryczałtu na częściach zamiennych do napraw gwarancyjnych to poziom zdecydowanie zbyt niski, nie pokrywający związanych z tym kosztów DEALERA. Po analizach sąd stwierdza że w opisanym wyżej systemie IMPORTER pokrywa jedynie 90-95 % kosztów napraw gwarancyjnych ponoszonych przez DEALERA. Brak pełnego zwrotu kosztów DEALERA związanych z gwarancją producenta stanowi wykorzystanie pozycji monopolistycznej IMPORTERA. W związku z wszystkimi powyższymi argumentami sąd uznał takie praktyki za niezgodne z prawem i zakazał ich stosowania.

w zakresie kosztów badań i audytów

6. „Przerzucanie na DEALERA kosztów za Mystery Shopping, Mystery Leads oraz audyty kontrolujące czy DEALER przestrzega standardowych kryteriów”

W roku 2018 Peugeot Austria wprowadził system ryczałtu za koszty szkoleń, badań i audytów. Ryczałt ten wynosi 5.000 euro rocznie na jeden salon DEALERSKI. W przypadku salonów w których sprzedawane są jednocześnie samochody Peugeot i Citroen ryczałt ten jest liczony osobno dla każdej marki i wynosi 10.000 euro rocznie na salon.


W tzw. „ryczałcie szkoleniowym” zawarte są także koszty badań tajemniczego klienta i audytów standardów w wysokości 2.000 euro rocznie na każdą markę sprzedawaną w salonie. Kwota ta obejmuje rocznie: cztery Mystery Shoppings w zakresie sprzedaży nowych pojazdów, dwa Mystery Shoppings w zakresie obsługi klienta, sześć Mystery Leads oraz jeden audyt standardów dla nowych pojazdów i dla działu obsługi klienta.


Do roku 2018 Peugeot Austria sam ponosił koszty powyższych badań i audytów. Pierwsza próba przerzucenia tych kosztów na DEALERÓW skończyła się masowym protestem zorganizowanym przez dealerskie stowarzyszenie markowe. Po tym wydarzeniu Peugeot Austria włączył te koszty do obowiązkowego dla DEALERA ryczałtu szkoleniowego.


Mystery Shoppings, Mystery Leads i audyty standardów służą interesom IMPORTERA tj. kontroli DEALERÓW w zakresie przestrzegania warunków i standardów narzuconych DEALEROM przez Peugeot Austria. Pomimo tego koszty tych działań są ponoszone przez DEALERÓW.

Opis warunków handlowych pomiędzy DEALEREM a Peugeot Austria:

DEALER zarzuca Peugeot Austria, że obowiązkowy ryczałt szkoleniowy ukrywa w sobie również koszty Mystery Shoppings, Mystery Leads oraz audytów standardów, które nie są zlecane przez DEALERÓW i nie są im potrzebne do prowadzenia działalności biznesowej. Służą one jedynie interesom IMPORTERA i jako takie powinny być przez niego finansowane.

ZARZUTY DEALERA

OCENA SĄDU

Sąd zgodził się z zarzutami DEALERA i uznał że finansowane z ryczałtu szkoleniowego badania i audyty służą kontroli przez Peugeot Austria czy DEALERZY przestrzegają wymaganych przez IMPORTERA zaleceń i standardów. IMPORTER nie ponosi jednak tych kosztów sam, lecz zmusza do tego DEALERÓW. Praktyka taka spełnia wymogi zakazanych działań monopolistycznych. W związku z wszystkimi powyższymi argumentami sąd uznał takie praktyki za niezgodne z prawem i zakazał ich stosowania.

Ankieta samooceny

dealera.

Czy Twoja umowa dealerska i praktyka działań importera (w kontekście wyroku Sądu w Wiedniu) jest zgodna z prawem?

ODPOWIEDZ NA PYTANIA I OCEŃ

Ustalanie planów sprzedaży i bonusy

1. Czy jesteś w stanie obiektywnie ocenić prawidłowość wysokości planów sprzedaży importera?

2. Czy według Twojego zdania importer stosuje do określenia planów sprzedaży obiektywne kryteria?

3. Czy wg Twojej opinii Twój Importer stosuję zawyżone plany sprzedaży?

4. Czy uważasz takie działania za celowe , mające jako cel obniżenie bonusów/premii dla DEALERA?

5. Jak często w okresie ostatnich 36 miesięcy nie wykonałeś planów importera /miesięcznych/kwartalnych/rocznych?

6. Jaka jest wysokość marż/bonusów utraconych ze względu nie zrealizowanie planów sprzedaży w okresie ostatnich 36 miesięcy?

1. Czy Twoje marże/bonusy są uzależnione od wyników CSI?

2. Czy uważasz system oceny CSI za obiektywny i uczciwy?

3. Czy organizacja systemu ocen CSI daje możliwość manipulowania jego wynikami przez importera?

4. Czy istnieją poszlaki lub dowody na takie manipulację?

5. Czy w celu ochrony własnej marży/bonusa musisz stosować wobec swoich klientów poniżające praktyki marketingowe polegające na nakłanianiu klienta do oceny jakości obsługi tylko na poziomie najwyższym poprzez przekazywanie mu takiej sugestii poprzez sprzedawców lub gadżety (kubki, breloczki, zawieszki itp.)?

Uzależnianie marż od wyników CSI

1. Czy promocje organizowane przez importera są obowiązkowe?

2. Czy udział w promocjach jest nieformalnie wymuszany poprzez system bonusowy?

3. Czy poziom promocji importerskich pozwala na osiąganie opłacalnych poziomów marży?

Obowiązkowe promocje

1. Czy Twój importer posiada salony importerskie?

2. Jeśli tak to czy przypuszczasz/wiesz że Twój importer pokrywa ewentualne straty salonów importerskich?

3. Czy zdarzają się sytuacje, że ceny oferowane klientom przez salony importerskie są niższe niż ceny zakupu DEALERÓW niezależnych?

4. Czy importer stosuje inne metody dające przewagę konkurencyjną salonom importerskim? Jakie?

Wspieranie salonów importerskich

1. Czy importer pokrywa wszystkie Twoje koszty ponoszone przy naprawach gwarancyjnych?

2. Czy systemy wyliczania rbh gwarancyjnej i ryczałtu/marży na części gwarancyjne są oparte na kosztach realnych, czy też są systemowo zaniżane przez importera?

3. Czy istnieją koszty związane z obsługą napraw gwarancyjnych np. administracyjne lub magazynowe, które importer traktuje jak usługi bezpłatne?

Stawki rbh i koszty części w naprawach gwarancyjnych

1. Czy koszty badań tajemniczego klienta i audytów standardów ponosi importer?

2. Jeśli nie, to w jaki sposób koszty te są ponoszone przez DEALERÓW?

3. Czy koszty badań i audytów są płacone przez DEALERÓW bezpośrednio do firmy badawczej czy za pośrednictwem importera?

4. Czy koszty badań i audytów są ukryte w innych opłatach ryczałtowych np. za szkolenia/marketing?

Koszty badań i audytów

Kontakt.

Jeśli chcieliby Państwo uzyskać pomoc prawną w zakresie oceny obecnych umów dealerskich i potencjalnych negocjacji nowych prosimy o kontakt:

Zespół Prawny Związku Dealerów Samochodów

m.konieczny@zds.org.pl, tel. 600 00 32 38